Tendencja do przyjmowania za prawdę słów wyroczni, starożytnych lub współczesnych, znana jest w psychologii jako efekt Forera lub efekt Barnuma. Psychologowie definiują to jako fakt przekonania, że pewne stwierdzenia charakteryzują nas osobiście, podczas gdy w rzeczywistości mają zastosowanie do dużej liczby osób, ponieważ w rzeczywistości są niejasne i rodzajowy. W tym artykule Psychology-Online postaramy się lepiej zrozumieć Efekt Forera lub Barnuma, co to jest i kilka przykładów które to opisują.
Fineasz Taylor Barnum urodził się 5 lipca 1810 roku w Stanach Zjednoczonych Ameryki i był wielkim biznesmenem cyrkowym, właścicielem i dyrektorem cyrku o nazwie „Największy program na świecie". Słynie z bycia dobrym publicystą swoich czasów, m.in manipulator tłumu, aż do określenia siebie jako wielkiego mistyfikatora. Jego cyrk słynął z tego, że każdy mógł tam znaleźć coś dla siebie: proponowane przez niego atrakcje były tak liczne i różnorodne, że każdy mógł znaleźć coś dla siebie.
Wyrażenie „efekt Barnuma” zostało stworzone przez Paula Meehla, który w latach 50. XX wieku stworzył badania nad trafnością testów psychologicznych stosowanych w instytutach psychiatryczny. W raportach psychiatrów i psychologów klinicznych wykrył wysoką częstotliwość wyrażeń takich jak „
Wyrażenie zostało następnie użyte do oznaczenia nie tylko wyników testów, ale także wyników testów. wypowiedzi astrologów, grafologów, psychoanalityków, morfopsychologów, numerologówitp. na tej samej zasadzie. Nawet dzisiaj praktyki psychologiczne (w tym te, które wydają się naukowe) bardzo wykorzystują efekt Barnuma; niewyczerpane źródło sukcesu oszustów.
Efekt Forera lub Barnuma, zwany także błędem osobistej walidacji, składa się z: Uwierz, że opis pasuje do twojej osoby dokładnie wtedy, gdy rzeczywistość jest wyjaśnieniem ogólnym może dostosować się do wielu sytuacji i być spójny z wieloma ludźmi.
Efekt Forera lub Barnuma był przedmiotem licznych eksperymentów, które prowadzą wszystkich w tym samym kierunku, a jednym z najczęściej cytowanych jest efekt Forer (dlatego czasami mówi się o efekcie Forera zamiast o Barnum): to nauczyciel psychologii dostarczył 39 swoim studentom z Uniwersytetu Kalifornijskiego analizę ich osobowości, po poddaniu ich testom. W rzeczywistości dał każdemu z nich ten sam tekst horoskopu, który można znaleźć w popularnym czasopiśmie. Każdy z uczniów został poproszony o ocenę poprawności relacji w skali od 0 do 5, gdzie 5 oznacza „doskonały”, a 4 „dobry”; średni wynik wyniósł 4,26.
Praktyczny przykład efektu Forera lub Barnuma można znaleźć w horoskopach: dwanaście rodzajów zdarzeń psychofizyczny, po jednym dla każdego znaku zodiaku, wystarczający do opisania miliardów ludzi w in świat. Każdy może przeczytać horoskop i pomyśleć, że to rozsądne i całkiem dokładne, a potem odkrył, że odczytał błędne wskazania znaku zodiaku. Cóż, horoskopy wykorzystują właśnie ten efekt, to znaczy skłonność do przyjmowania niejasnych opisów, jakby były dla nas szyte na miarę.
- Peter Glick i jego współpracownicy odkryli, z grupy 200 uczniów w wieku od 15 do 18 lat, że sceptycy astrologii otrzymali od rzekomego astrologa pochlebny opis Ich osobowość zmieniła zdanie i doszła do wniosku, że być może w tej „nauce” jest coś interesującego lub prawdziwego.
- Aby być powszechnie akceptowanym, profil Barnum nie musi być przeprowadzone przez prestiżowego ekspertaW eksperymencie przeprowadzonym na Uniwersytecie Illinois jedna grupa studentów była testowana przez szanowanego profesora, a drugą przez studenta psychologii. Po otrzymaniu „analizy” studenci zostali poproszeni o ocenę ich przydatności w skali od 0 do 5; średni wynik wyniósł 4,38 dla pierwszego i 4,05 dla drugiego.
Ta mentalna pułapka zdaje się wyjaśniać, dlaczego tak wielu ludzi przyjmuje za pewnik, że przepowiednie astrologów, magów, kartografów, grafologów i jasnowidzów są tak dokładne; w rzeczywistości tworzymy jeden rozmiar pasujący do wszystkich sukienek. Taki efekt wywołuje zestaw mechanizmów psychologicznych:
- Chcemy wierzyć w dobro o nas samych. Jedną z przyczyn efektu Forera jest pobożne życzenie (to znaczy zastanowić się, co by to było prawdą) Oszukiwanie samego siebie i próżność prowadzą nas do zaakceptowania obserwacji, które inni (lub horoskop) na temat naszego charakteru, ponieważ chcemy, aby te spostrzeżenia były prawdziwe, myśląc, że dotyczą wyłącznie nas sami.
- Potrzebujemy wszystkiego, żeby mieć wyjaśnienie. Mamy tendencję do znajdowania wyjaśnienia i znaczenia rzeczy, nawet tam, gdzie znaczenie jest niejasne, ogólne, a czasem sprzeczne.
- Kiedy w coś wierzymy, szukamy przykładów, aby to potwierdzić. Na przykład, jeśli osoby urodzone pod jakimkolwiek znakiem zodiaku określają się jako „krytyczne wobec siebie”, łatwo jest każdemu z nich dokonać samokrytyki; to proces poznawczy znany jako błąd potwierdzenia, co sprawia, że ludzie akceptują informacje, które utwierdzają ich w przekonaniu, odrzucając innych. Biorąc pod uwagę wielość sytuacji doświadczanych w przeszłości, różnorodność przyjętych zachowań i ich możliwych interpretacji, łatwo zapamiętać konkretne ilustracje, które „potwierdzają” cechy i trendy w pytaniu.
- Wierzymy w to, w co wierzą inni. Ogólnie rzecz biorąc, jeśli efekt Forera lub Barnuma jest używany przez kogoś, kto uważa się za autorytet i jest śledzony przez dużą liczbę osób, percepcja masy: "Jeśli inni w to wierzą, to musi być prawda."
- Chcemy wiedzieć wszystko szybko i łatwo. Seria pułapek umysłowych, które działają niestety również dzięki pragnieniu łatwych odpowiedzi i zamiast tracić czas i energię na pełne zrozumienie sytuacji w całym jej implikacje.
- Nie znamy się dobrze. Podmiotami szczególnie wrażliwymi na efekt Forera czy Barnuma są ci, którzy gorąco pragną poznać siebie, ci, którzy są pokorni, ci, którzy wątpią w siebie i zwracają się ku psychologii. Jednak zdecydowana większość z nas wierzy, że łatwo możemy znaleźć w sobie nieświadome cechy lub tendencje psychologiczne.
Ten artykuł ma jedynie charakter informacyjny, w Psychology-Online nie mamy możliwości postawienia diagnozy ani zalecenia leczenia. Zapraszamy do wizyty u psychologa w celu leczenia konkretnego przypadku.
