In ons dagelijks leven nemen we voortdurend beslissingen, van het kiezen van wat we als ontbijt nemen tot het definiëren van strategieën in grote bedrijven; Maar, ¿Heeft u er ooit bij stilgestaan hoe u die beslissingen neemt?
Advertenties
Er zijn verschillende modellen van besluitvorming die ons helpen dit proces te begrijpen en te verbeteren, elk model biedt een uniek perspectief om situaties te analyseren en aan te pakken, rekening houdend met verschillende factoren.
Het begrijpen van deze modellen is niet alleen van vitaal belang voor leiders en professionals, maar voor iedereen die weloverwogen en effectieve beslissingen in zijn leven wil nemen.
Laten we het leren kennen 11 soorten besluitvormingsmodellen, en hoe deze van invloed zijn bij het nemen van beslissingen.
In dit artikel vindt u:
Wat zijn besluitvormingsmodellen?
De besluitvormingsmodellen Ze vormen een conceptueel raamwerk of een reeks stappen die zorgen voor een systematische structuur voor het benaderen en oplossen van problemen of het nemen van beslissingen.
Deze zijn ontworpen voor mensen helpen helderder en gestructureerder te denken over de beslissingen die ze moeten nemen, zodat ze alle opties en de mogelijke gevolgen ervan kunnen overwegen.
Enrique Yacuzz (2007), stelt dat “Zoals goede theorieën, goede modellenZe leggen uit, voorspellen en verrassen.” Een model legt uit waarom en hoe een beslissing wordt genomen, voorspelt grofweg de uitkomst van de beslissing en is uiteindelijk een genot voor degenen die het kennen en gebruiken. De beslissingsmodellen zijn bovendien een kaart om individueel en groepswerk te begeleiden;” (pag. 5).
In principe vertegenwoordigen deze modellen verschillende benaderingen, en afhankelijk van de situatie en context kunnen mensen en organisaties een combinatie van verschillende modellen gebruiken.
11 Soorten besluitvormingsmodellen
Er zijn in de loop van de tijd verschillende besluitvormingsmodellen ontwikkeld Sommige van deze modellen helpen mensen en organisaties effectievere beslissingen te nemen Zijn:
1. Rationeel model
Hij rationeel model besluitvorming is gebaseerd op a logisch proces en gestructureerd, vertrekt vanuit het principe dat de beslisser over alle benodigde informatie beschikt en zoekt naar de best mogelijke oplossing, begint met het identificeren van het probleem, het verzamelen van gegevens, het genereren van alternatieven, het evalueren van deze opties en uiteindelijk het selecteren van de meest optimale.
Hoewel dit model de ideale beslissing vertegenwoordigt, kunnen factoren zoals tijd- en informatiebeperkingen de strikte toepassing ervan in de praktijk bemoeilijken; Het biedt echter een solide en systematische basis voor het nemen van complexe beslissingen.
2. Begrensd rationaliteitsmodel
Hij Beperkt rationaliteitsmodel, voorgesteld door Herbert Simon, stelt dat de besluitvorming soms wordt beperkt door de beschikbare informatie, cognitieve vaardigheden en tijd beschikbaar; Dat wil zeggen dat mensen vanwege deze beperkingen niet altijd alle mogelijke alternatieven kunnen overwegen en evalueren om tot een optimale beslissing te komen.
Daarom worden mentale snelkoppelingen gebruikt om het besluitvormingsproces te vereenvoudigen. Hoewel dit tot snelle beslissingen kan leiden, is het ook gevoelig voor vooroordelen en fouten. Dit model biedt een realistischer en menselijker perspectief op hoe we werkelijk beslissingen nemen in complexe scenario’s.
3. Intuïtief model
Hij intuïtief model besluitvorming benadrukt de rol van intuïtie, eerdere ervaringen en subjectieve percepties, In plaats van te vertrouwen op gedetailleerde analyses, zijn beslissingen gebaseerd op ingevingen of gevoelens.
Deze aanpak is vooral nuttig in situaties met grote onzekerheid of wanneer informatie dubbelzinnig is; Hoewel het misschien als minder gestructureerd wordt gezien, is intuïtie een product van opgebouwde ervaringen en onbewust herkende patronen. Dit model kan echter ook kwetsbaar zijn voor persoonlijke vooroordelen en cognitieve fouten, dus het gebruik ervan moet worden afgewogen tegen meer analytische benaderingen.
4. Incrementeel model
Hij incrementeel model besluitvorming stelt dat beslissingen in kleine opeenvolgende stappen worden genomenIn plaats van via grote sprongen of transformaties, in tegenstelling tot de zoektocht naar optimale oplossingen, richt dit model zich op bescheiden aanpassingen aan bestaand beleid of bestaande acties.
Het is vooral relevant in politieke of bureaucratische contexten waar radicale veranderingen moeilijk door te voeren zijn. In wezen aanvaardt de incrementele benadering dat het in veel situaties haalbaarder en pragmatischer is om incrementele verbeteringen aan te brengen, gegeven de complexiteit en onzekerheid van bepaalde beslissingsomgevingen.
5. Acceptatiezonemodel
Hij Het ‘acceptatiezone’-model richt zich op een vooraf gedefinieerde reeks oplossingen die als acceptabel worden beschouwd voor de beslisser of beslissingsgroep.; In plaats van te zoeken naar de optimale optie, evalueert men of een beslissing binnen deze vooraf bepaalde zone valt; Als dat zo is, wordt het geaccepteerd; Zo niet, dan wordt het afgewezen.
Deze benadering erkent dat in veel contexten, vooral in organisatorische contexten, niet alle beslissingen optimaal hoeven te zijn, maar simpelweg acceptabel hoeven te zijn om vooruit te komen. De sleutel is om vooraf te definiëren wat ‘aanvaardbaar’ is, waardoor een flexibeler en pragmatischer besluitvormingsproces wordt vergemakkelijkt.
6. Prospectief analysemodel
Hij prospectief analysemodel, afgeleid van de perspectieftheorie van Kahneman en Tversky, onderzoekt hoe mensen potentiële winsten en verliezen evalueren bij het nemen van beslissingen; aangezien mensen niet altijd rationeel handelen; Hun perceptie van risico varieert afhankelijk van of ze met potentiële winst of verlies worden geconfronteerd.
Dit model suggereert dat we meer afkerig zijn van verliezen dan aangetrokken tot gelijkwaardige winsten. Bovendien worden beslissingen beïnvloed door de manier waarop opties worden gepresenteerd, wat kan leiden tot inconsistente en soms irrationele voorkeuren.
7. Retrospectief analysemodel
Hij retrospectief analysemodel besluitvorming richt zich op het evalueren van beslissingen uit het verleden om huidige beslissingen te informeren. In plaats van te anticiperen op toekomstige gevolgen, kijken we terug om de oorzaken en gevolgen van eerdere beslissingen te begrijpen.
Deze daaropvolgende reflectie stelt ons in staat de geleerde lessen en patronen van succes of mislukking te identificeren. Hoewel dit model waardevol is voor het begrijpen van de impact van acties uit het verleden, kan het gevoelig zijn voor voorkeur voor bevestiging, waarbij gegevens worden gezocht om de genomen beslissing te rechtvaardigen. Het is essentieel om deze terugblik in evenwicht te brengen met prospectieve benaderingen voor meer holistische beslissingen.
8. Vuilnisbakmodel
Hij Model ‘vuilnisbak’ besluitvorming, voorgesteld door Cohen, March en Olsen, beschrijft besluitvorming in organisaties als een chaotisch en dubbelzinnig proces, in plaats van een lineair en logisch proces, waarbij beslissingen, problemen, oplossingen en deelnemers willekeurig met elkaar omgaan; In deze ‘pot’ worden verschillende elementen gemengd en soms vallen ze samen om tot beslissingen te komen.
Het is vooral toepasbaar in organisaties met dubbelzinnige doelstellingen of in risicovolle situaties. onzekerheid, omdat het de ongestructureerde en opportunistische aard van veel beslissingen weergeeft organisatorisch.
9. Politiek model
Hij politiek model besluitvorming beschouwt de beslissing als resultaat van invloeden, macht en onderhandelingen tussen verschillende actoren of groepen; In plaats van een puur rationeel of systematisch proces, worden beslissingen gevormd door de interactie van verschillende belangen en agenda's. Coalities, invloed en onderhandeling spelen een centrale rol.
Het is vooral relevant in omgevingen waar meerdere belanghebbenden met verschillende doelstellingen en machtsmiddelen aanwezig zijn Hoewel dit model naast elkaar bestaat, benadrukt dit model dat besluitvorming in veel organisaties en overheden inherent politiek en politiek is conflicterend.
10. Model gebaseerd op heuristiek
Hij op heuristisch gebaseerd model Het verwijst naar het gebruik van mentale snelkoppelingen of eenvoudige regels om snel beslissingen te nemen in complexe omgevingen, afkomstig uit de studies van Kahneman en Tversky, suggereert dat mensen, geconfronteerd met een overdaad aan informatie en cognitieve beperkingen, vaak hun toevlucht nemen tot heuristieken.
Hoewel deze snelle beslissingen mogelijk maken, kunnen ze ook vooroordelen en systematische fouten introduceren. De ‘beschikbaarheidsheuristiek’ stuurt bijvoorbeeld beslissingen op basis van recentelijk onthouden informatie, terwijl de ‘representativiteitsheuristiek’ zich richt op schijnbare overeenkomsten; Deze heuristieken illustreren hoe onze geest complexiteiten vereenvoudigt, soms ten koste van de precisie.
11. Creatief procesmodel
Hij creatief procesmodel bij het nemen van beslissingen benadrukt het belang van innovatie en het genereren van nieuwe ideeën, In tegenstelling tot meer lineaire modellen richt deze zich op fasen zoals voorbereiding, incubatie, verlichting en verificatie.
Het proces begint met het verzamelen van informatie, gevolgd door een periode van onbewuste reflectie, waarna een openbaring of innovatief idee ontstaat, dat uiteindelijk wordt geëvalueerd en verfijnd. Deze aanpak erkent dat optimale oplossingen soms ‘out of the box’ denken vereisen en waardeert intuïtie en inspiratie bij het nemen van beslissingen.
Bibliografische referenties:
Enrique Yacuzz. EEN OVERZICHT VAN BESLISSINGSMODELLEN. CEMA Universiteit. Av. Córdoba 374, C1054AAP Buenos Aires, Argentinië, ISSN 1668-4575 (gedrukt), ISSN 1668-4583 (online) Redacteur: Jorge M. Streb; redactieassistent: Valeria Dowding [e-mailadres beveiligd].
